Οικολογικά και άλλα

Η χρονιά που πέρασε, καθώς και η προηγούμενη, υπήρξε ενδεικτική των αλλαγών που έρχονται, με ρυθμό διαρκώς επιταχυνόμενο. Αν το 2006 σημαδεύτηκε από ακραία καιρικά φαινόμενα, το 2007 τα φαινόμενα ήταν περισσότερο εκτεταμένα και πιο έντονα.
Τον άνυδρο και ζεστό χειμώνα διαδέχτηκε ένα καλοκαίρι με θερμοκρασίες που δεν είχαμε γνωρίσει στο παρελθόν. Ο ρυθμός, με τον οποίο λειώνουν οι πάγοι των πόλων, που αποτελούν το κλιματιστικό του πλανήτη, είναι ταχύτατοι. Οι πυρκαγιές που ακολούθησαν, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά εμείς για τη χώρα μας συζητάμε, συν την ασυγχώρητη αδράνεια και ανικανότητα των αρμόδιων αρχών να τις αντιμετωπίσουν, κατέστρεψαν το μεγαλύτερο τμήμα του Εθνικού δρυμού της Πάρνηθας και μεγάλα τμήματα δασικών εκτάσεων στην Πελοπόννησο και αλλού.
Τα κοινωνικά φαινόμενα αποδόμησης, που παρουσιάστηκαν στις κατεστραμμένες τοπικές κοινωνίες, απέδειξαν ένα γεγονός που γενικά αποσιωπήθηκε. Ότι δηλαδή για να υπάρξει μια δομημένη τοπική κοινωνία, (καπιταλιστική, σοσιαλιστική, αταξική, ή όποιας άλλης μορφής τέλος πάντων), απαραίτητη προϋπόθεση είναι να στηρίζεται σε ένα υγιές περιβάλλον, φιλικό στον άνθρωπο.
Κατά την άποψη μου τούτο σημαίνει, ότι το πρόβλημα του περιβάλλοντος προηγείται σε σημασία και βαρύτητα των όποιων κοινωνικών προβλημάτων (αναμφίβολα ιδιαίτερα σημαντικών, ιδιαίτερα για τα κοινωνικά στρώματα που αντιμετωπίζουν προβλήματα αξιοπρεπούς διαβίωσης ή επιβίωσης), παρά τις όποιες, διαφορετικές αλλά θεμιτές, απόψεις της ποικιλώνυμης αριστεράς.
Η ιστορία, αλλά και η πρόσφατη εμπειρία, έχει αποδείξει ότι μια περιβαλλοντική καταστροφή, οδηγεί και σε διάλυση των κοινωνικών δομών προσωρινά ή μόνιμα. Αν έγινε δυνατόν σε κάποιο βαθμό να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές ανάγκες των πυρόπληκτων περιοχών του καλοκαιριού, δεν είναι καθόλου βέβαιο, το αντίθετο θα έλεγα, ότι κάτι παρόμοιο θα συμβεί σε γενικευμένες περιβαλλοντικές καταστροφές, όπως αυτές που προβλέπουν οι κλιματολόγοι.
Είναι, νομίζω, αναγκαίο, να γίνει κατανοητό από όλους, ότι δεν πρόκειται να επιβιώσει καμιά οικονομία από μια πλανητικής έκτασης κλιματική αλλαγή, ούτε αυτή της άγριας, ούτε η άλλη της ελεγχόμενης, αγοράς, αλλά ούτε αυτή που θεοποιεί την ανάπτυξη, αειφόρο, πράσινη, καφέ, προς όφελος της κοινωνίας, ή των αναπτυσσόμενων χωρών, ή προς όφελος της εργατικής τάξης. Πρέπει επιτέλους να τελειώνουμε με τη σημερινή μορφή της ανάπτυξης, που στηρίζεται στην υπερκατανάλωση, ή που έχει στόχο την υπερκατανάλωση και τη σπατάλη.
Χρειάζονται άμεσα μέτρα σε πλανητικό επίπεδο. Χρειάζεται ένα πλανητικό σύμφωνο, που να περιορίζει στο μέσο ή ακόμη και στο χαμηλό επίπεδο τις ανθρώπινες ανάγκες, που αναφέρονται στην κατανάλωση τροφής, ειδών διαβίωσης, κ.λ.π.. Χρειάζεται η εξάλειψη των ανισοτήτων ανάμεσα σε πλούσιες και φτωχές χώρες. Είναι αλήθεια ότι ακούγονται δυσάρεστα αυτά για όσους είναι ευνοημένοι (και στη χώρα μας). Είναι αλήθεια ότι δεν θα θελήσουν να δεχτούν οικειοθελώς τις αναγκαίες αλλαγές.
Για το λόγο αυτό έχουμε μπροστά μας, προκειμένου να επιβιώσουμε σαν άνθρωποι, την προϋπόθεση της δημιουργίας μιας διαφορετικής κοινωνίας. Μιας κοινωνίας πρώτιστα φιλικής με το περιβάλλον. Δυστυχώς αν και από δεκαετίες έχουμε προειδοποιηθεί για την εξέλιξη αυτή, μόλις σήμερα αρχίζουμε να κατανοούμε την αναγκαιότητα της.
Αυτός νομίζω οφείλει να είναι πλέον, ο στόχος του παγκόσμιου κινήματος. Η δημιουργία μιας κοινωνίας που να εντάσσεται και όχι να καταδυναστεύει τη φύση.
Το νέο αυτό κίνημα θα πρέπει να αναδιαμορφώσει τις υπάρχουσες και να δημιουργήσει νέες προτάσεις για την οικονομία, την τέχνη, την εκπαίδευση, τη θρησκεία, την ιστορία, τα παραμύθια, κλπ. Όπως κάποτε έπραξε το κομμουνιστικό κίνημα. Θα πρέπει να στηριχθεί σε ένα νέο πλανητικό πατριωτισμό. Όχι πλέον ανθρωπιστικό, αλλά φιλικό σε κάθε μορφή ζωής. Να στηριχθεί σε μια νέα χάρτα των δικαιωμάτων των ζωντανών όντων και όχι μόνο του ανθρώπου. Σε μια νέα νοοτροπία, που δεν θα αντιμετωπίζει τον άνθρωπο σαν κάτι διαφορετικό και ανώτερο από το περιβάλλον, αλλά σαν τμήμα του περιβάλλοντος.
Κάτω από το πρίσμα αυτό θα πρέπει να ανασκευαστεί η αντιμετώπιση γεγονότων, όπως του θανάτου των πενήντα κόκκινων ελαφιών στην Πάρνηθα, της αυθαίρετης δόμησης σε αναδασωτέες περιοχής, της καταστροφής του πράσινου και των δέντρων, του κυνηγιού σαν χόμπι που αφαιρεί ζωές. Σε τοπικό και πλανητικό επίπεδο.
Για το λόγο αυτό έχει σημασία η δράση, τόσο σε τοπικό επίπεδο, όσο και σε πλανητικό, όπως η κινητοποίηση της 8ης Δεκεμβρίου για την κλιματική αλλαγή.
Με τις σκέψεις αυτές, τις όχι τόσο σύμφωνες με το εορταστικό πνεύμα, συγχωρείστε με, όμως το αντίθετο θα μου φαινόταν υποκριτικό, σας εύχομαι προσωπικά και εκ μέρους του Περιβαλλοντικού και Φυσιολατρικού Συλλόγου Περιστερίου, καλή χρονιά, σε ένα υγιές περιβάλλον, σε μια πράσινη πόλη.

Δημήτρης Κούνδουρος
Γεωλόγος
Πρόεδρος ΔΣ του Περιβαλλοντικού και Φυσιολατρικού Συλλόγου Περιστερίου